Współczesne firmy działają w niezwykle zmiennym otoczeniu rynkowym. W ostatnim czasie dużo mówi się już nie tylko o powszechnych i ciągłych zmianach, ale także o znacznie większych zakłóceniach (ang. disruption), które w istotnym stopniu zmieniają dotychczasowy porządek i sposób prowadzenia biznesu.

W tym kontekście wyjątkowo dużego znaczenia nabiera regularny, rzetelny monitoring rynku. Warto inwestować w analizę rynku, aby – dzięki zgromadzonym, rzetelnym informacjom – już dziś działać bardziej skutecznie, a także przygotować się na to, co może przynieść przyszłość.

Analiza rynku a rozwój firmy

Analiza rynku jest to ciągły proces polegający na gromadzeniu i analizowaniu informacji na temat rynku, produktów, klientów i konkurencji. Ważną częścią składową analizy rynku jest zamiana suchych danych w praktyczne know-how, aby pozyskana wiedza mogła zostać przekształcona w konkretny plan działań.

Szeroki zakres danych pozyskiwanych w toku analizy rynku powoduje, że możemy wyciągać wnioski oraz opracowywać rekomendacje dotyczące wielu obszarów biznesowych. Badania rynku pomagają nam więc od etapu planowania działalności i pozyskiwania funduszy, przez projektowanie portfolio produktów, budowanie wizerunku marki lub identyfikację potencjalnych klientów, po opracowywanie i modyfikowanie strategii rozwoju firmy.

Budowa strategii rozwoju

Jednym z kluczowych rodzajów badań rynku jest analiza strategii. Może nas ona wspierać na kilku uzupełniających się płaszczyznach.

Po pierwsze, analiza rynku umożliwia dokonanie oceny obecnej strategii firmy i sprawdzenie, czy dobrze odpowiada np. na trendy rynkowe, potrzeby klientów i działania konkurencji. Po drugie, pozwala poznać czynniki z otoczenia biznesowego, które w znaczący sposób oddziałują na firmę, a także kluczowe czynniki sukcesu, dzięki którym inne podmioty stały się liderami. Po trzecie, dostarcza konkretnych informacji na temat konkurencji bezpośredniej i pośredniej – jej strategii, działań, produktów, cen, budżetów, zasięgów marketingowych itp.

Po czwarte i najważniejsze, analiza rynku pokazuje, w jaki sposób należy zbudować lub zmodyfikować strategię, aby przyspieszyć wzrost firmy oraz zwiększyć jej sprzedaż i udziały rynkowe. Rekomendacje tego rodzaju mogą dotyczyć zarówno ogólnej strategii rozwoju firmy, jak i strategii cząstkowych takich jak strategia sprzedaży, marketingu, wejścia na nowy rynek, wprowadzenia nowego produktu czy umiędzynarodowienia działalności.

Minimalizacja ryzyka

W niepewnym i zmiennym otoczeniu biznesowym każde nasze działanie jest zawsze obarczone pewnym ryzykiem. Ryzyko to może wynikać np. z braku kompletnych danych, z opierania się na niesprawdzonych informacjach, z braku harmonizacji wskaźników, z braku wystarczającej ilości czasu, z nieznajomości źródeł lub metodologii.

Ryzyko można znacząco ograniczyć, jeżeli decyzje biznesowe będziemy podejmować na podstawie twardych, zweryfikowanych danych rynkowych. Analiza rynku pomaga nam zgromadzić i przeanalizować informacje na wiele różnych tematów – np. zachowań konsumentów, trendów rynkowych, czynników sukcesu, innowacji branżowych, strategii konkurencji, stosowanych technologii, segmentów rynku, barier wejścia na rynek czy skuteczności kanałów marketingowych i sprzedażowych.

To właśnie dzięki dogłębnemu zrozumieniu zależności rynkowych, możemy podejmować lepsze decyzje w naszych firmach – lepsze, bo efektywniejsze na skutek minimalizacji ryzyka niepowodzenia.

Wyznaczenie priorytetów

Każdego dnia docierają do nas setki nowych informacji i danych. W mediach czytamy o ważnych wydarzeniach i zmianach, które mogą mieć wpływ na nasz biznes. W Internecie znajdujemy artykuły i analizy, które być może przydadzą się nam w pracy zawodowej. W mediach społecznościowych klienci i konkurenci codziennie publikują wpisy, które wydają się nam istotne. W tym gąszczu informacji naprawdę łatwo można pogubić się i skupić się na niewłaściwej ich części.

Analiza rynku to narzędzie, które skutecznie pomaga wyznaczyć priorytety przez dostarczenie odpowiednich i sprawdzonych informacji. Wyraźniej więc widzimy, które nowe branże, innowacje, technologie lub nisze rynkowe są najbardziej zyskowne lub najszybciej się rozwijają. Trafniej identyfikujemy wyzwania, trudności i zagadnienia, którymi należy zająć się w pierwszej kolejności. Bardziej racjonalnie projektujemy konkretny plan działań na najbliższy tydzień, miesiąc czy rok. Możemy skupić się na tych czynnikach, które przyniosą najszybsze efekty, największe zyski i najbardziej zwiększą przewagę konkurencyjną.

Monitorowanie trendów

Ważnym elementem skutecznej strategii biznesowej jest niezwłoczne podążenie za trendami, aby nie pozostać w tyle za konkurencją. Część firm (np. start-upy) musi iść nawet dalej – nie tyle podążać za zmianami, ale kreować trendy oraz wyprzedzać innych we wdrażaniu nowych rozwiązań, produktów czy innowacji.

Korzystając z analizy rynkowej, łatwo można zidentyfikować trendy zarówno konsumenckie, jak również branżowe, technologiczne oraz biznesowe. Zgromadzone dane mogą wskazać np., jak rozwija się rynek w Polsce i za granicą, w co inwestują światowi i lokalni liderzy, czego nowego poszukują klienci. Można ponadto zweryfikować, czy dany trend wciąż jest wzrostowy, a zatem czy warto go uwzględnić w swoich planach krótko-, średnio- i długookresowych.

Analiza trendów może więc wyraźnie pokazać nam, gdzie kryją się nowe możliwości biznesowe, w jakim kierunku powinna rozwijać się nasza firma, jakie produkty warto dodać do oferty, jakie innowacje mogą usprawnić proces zakupowy itp.

Zrozumienie potrzeb klientów

Skoro w centrum zainteresowania każdego biznesu jest klient, to najważniejszym zasobem każdej firmy powinna być dogłębna wiedza właśnie na temat klientów. Zrozumienie potrzeb klientów wychodzi jednak daleko poza rozpoznanie ich zachowań i preferencji.

Dzięki odpowiednio przeprowadzonej analizie rynku można dotrzeć do bardzo szczegółowych informacji, które mogą mieć duże znaczenie dla zbudowania przewagi konkurencyjnej. Dobrze zrealizowane badania konsumencie odkrywają także to, co jest ukryte głęboko. Jakie nieuświadomione potrzeby i preferencje mają konsumenci? Dlaczego klienci kupują właśnie ten jeden, spośród bardzo podobnych produktów? Jak wygląda proces zakupowy? Kim są decydenci zakupowi, a kim konsumenci produktów? Jaką wagę przykładają klienci do każdego z kryteriów decydujących o zakupie? Jaki poziom cenowy jest dla danego segmentu rynku optymalny? Które funkcjonalności produktu są niezbędne, które stanowią o przewadze konkurencyjnej, a które są zbędne?

Warto inwestować w analizę rynku!

Analiza rynku powinna być podstawą podejmowania wszystkich ważnych decyzji w biznesie. Warto więc inwestować w analizę rynku, jeśli myślimy o dalszym rozwoju swojego biznesu. Posiadanie rzetelnych informacji o rynku, klientach i konkurencji przekłada się bowiem na większą efektywność firmy – zwiększenie zysków, zoptymalizowanie kosztów, zyskanie większego udziału w rynku, a także wzmocnienie marki i przewagi konkurencyjnej.