Jedną z kategorii produktów, które w 2023 roku najbardziej zdrożały dodatki spożywcze (ketchupy, majonezy, musztardy, przyprawy). Analiza rynku sosów i przypraw w Polsce pokazała, że w lipcu ceny w sklepach detalicznych wzrosły o 22,4% rdr. Natomiast dane za pierwsze półrocze wskazują na wzrost o 24,4% w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku.

ANALIZA RYNKU SOSÓW I PRZYPRAW

Rynek sosów i przypraw wykazuje dość znaczne zróżnicowanie sprzedaży w poszczególnych okresach. Wyróżnić możemy w ciągu roku kilka szczytów sprzedażowych. Są to między innymi sezon wielkanocny, bożonarodzeniowy, grillowy i ogórkowy. Idealnym przykładem jest tu majonez, który w przedświątecznym okresie notuje wzmożony popyt. Jego sprzedaż wrasta wtedy nawet 3 – 4-krotnie w stosunku do innych miesięcy w roku. Zarazem, jest on produktem, który podrożał w stosunku do ubiegłego roku o 30 – 40%, w zależności od wielkości opakowania. Analiza rynku sosów i przypraw wykazała, że do tej kategorii wlicza się wiele typów produktów.

SPRZEDAŻ PRZYPRAW

Analiza rynku przypraw z solą włącznie wykazała, że wartość sprzedaży rocznej w okresie 2021/2022 była na poziomie 1,8 mld zł i prawie 116 tys. ton. Większościowy udział mają wyroby markowe takich firm jak Unilever, McCormick oraz Prymat. Największe znaczenie w obrocie tą kategorią produktów mają duże sklepy, które generują 75% sprzedaży. Według badania z sierpnia 2022 roku Polacy najczęściej używają przypraw jednoskładnikowych — niemal 60%. Mniejszą popularnością cieszą się mieszanki – 42% respondentów używa ich na co dzień. Ponadto dla 16% podstawą w kuchni są przyprawy płynne, a dla 12% koncentraty.

Dodatkowo, najbardziej dynamiczny rozwój notują jednoskładnikowe przyprawy warzywne oraz marynaty typu fiksy − ich sprzedaż rośnie dwucyfrowo pod kątem zarówno wartościowym, jak i woluminowym.

SPRZEDAŻ SOSÓW

Kategoria ketchupów to bardzo duży wartościowo rynek, w którym liczy się trzech głównych producentów — Heinz, Maspex i Unilever. Już w 2020 roku łącznie skupiali około 80% udziałów wartościowych w sprzedaży w sklepach małoformatowych do 300 mkw. Według analizy NielsenIQ wartość sprzedaży ketchupu w okresie rocznym kończącym się w lutym 2023 roku przekroczyła 685 mln zł i w stosunku do poprzedniego roku wzrosła o 14,6%. W obrocie tą kategorią rośnie znaczenie dyskontów, odpowiedzialnych za ponad 46% wartości sprzedaży.

Według danych w 2022 roku rynek majonezu w Polsce był wart nawet 775 mln zł, co oznacza wyraźny wzrost względem wcześniejszych szacunków w 2021 roku, kiedy wyceniany był na 650 mln zł. Ten segment został zdominowany przez kilka dużych marek — mianowicie: Nestle, WSP „Społem” oraz Unilever, które mają ponad 80% udział w rynku. Około 9% należy do Roleski oraz Motyl.

Musztarda to obok ketchupu i majonezu jeden z najpopularniejszych sosów na polskich stołach. Najczęściej wybierane są marki firm Roleski oraz McCormick. Najlepszym dla niej okresem sprzedażowym jest również czas świąt.

Według danych Centrum Monitorowania Rynku przez cały rok majonez jest dostępny w ponad 80% sklepów małoformatowych (do 300 mkw.), gdzie znajduje się średnio 4 – 5 wariantów. Z danych z 2022 roku wynika również, że ten produkt kupujemy przede wszystkim w dyskontach (47%), a w drugiej kolejności w sklepach małoformatowych (23%).

Mimo, obecności na rynku lokalnych producentów wyroby te, nie cieszą się aż takim powodzeniem. Ich minusem jest ograniczona dostępność oraz zwykle wyższa cena. Euromonitor przewiduje, że ten rynek zacznie tracić o około 1% rocznie.

EKSPORT I IMPORT

Z danych za rok 2022 wynika, że światowy eksport z Polski produktów z kategorii sosy, ketchupy i musztardy (kod CN 2103) wyniósł 522,2 mln dolarów, o wolumenie 244,8 tys. ton. Głównymi odbiorcami były: Wielka Brytania 18,4%, Niemcy 16,8%, Holandia 9,2%, Czechy 8,2%. Natomiast w UE w 2022Polska zajęła 5 miejsce w  wielkości eksportu w tej kategorii.

Importowano natomiast produkty o wartości 277,6 mln dolarów, w ilości około 111,8 tys. ton. Najwięcej z Niemiec 29,2%, Włoch 12,7% oraz Holandii 7,1%.

W stosunku do przypraw (pieprz, papryka – kod CN 0904) dane przedstawiały się następująco. Polska importowała najwięcej z Wietnamu (29,2 mln dolarów, ilość 5,8 tys. ton) oraz Chin (9,7 mln dolarów, ilość 3,1 tys. ton). Wartość eksportu wynosiła 20,7 mln dolarów oraz 3,2 tys. ton. Główne kierunki stanowiły Rumunia 15,9%, Niemcy 12,5% oraz Czechy 11,3%.

TRENDY

Ostatnie lata przyniosły wiele zmian w branży spożywczej. Producentom coraz bardziej zależy na dostosowaniu swojej oferty do zmieniających się preferencji konsumentów, a wśród nich coraz większą popularnością cieszą się produkty niskotłuszczowe, wegańskie oraz bezglutenowe. Wprowadzane są innowacje – przykładowo, tradycyjny delikatny smak majonezu jest wzbogacony o różne dodatki (zioła, przyprawy, chrzan). Co więcej, obserwuje się dużą dynamikę wzrostu popularności kuchni orientalnej w Polsce. Stąd też wprowadzane są nowe linie sosów odpowiednie do takich potraw.

Autor: Marcin Rogowski