Państwa, które posiadają największe zdolności wytwórcze produktów petrochemicznych, to Chiny, Indie, Iran, Rosja i USA. Nie oznacza to jednak, że Polska nie realizuje żadnych inwestycji petrochemicznych. Ta analiza rynku pokazuje, jak wygląda i rozwija się rynek rafineryjny i petrochemii.
Wpływ na kondycję rynku ropy naftowej miała niezaprzeczalnie pandemia, która spowodowała mocne spowolnienia gospodarcze. W 2020 roku przerób ropy naftowej w ujęciu globalnym spadł o 9%. Według prognoz rynek rafineryjny i petrochemii w kolejnych latach zanotuje dalsze spadki. Największą szansę na sukces mają kraje, które w swoich zasobach posiadają najbardziej efektywne i nowoczesne instalacje do przerobu surowca oraz powstających z niego półproduktów. Warto zaznaczyć, że coraz mniejsze znaczenie ma prosta produkcja paliw płynnych z ropy. Coraz częściej większą rolę odgrywają zaawansowane technologicznie produkty petrochemiczne.
Z analiz firmy GlobalData wynika, że w 2030 roku globalne zdolności wytwórcze produktów petrochemicznych wzrosną o ponad 40% w porównaniu z rokiem 2020. Prognozy wskazują, że w Chinach powstanie ich najwięcej, następnie w Indiach, Iranie, Rosji i USA. Pośród największych krajów pod względem planowanych inwestycji petrochemicznych nie ma żadnego państwa z UE. Nie oznacza to jednak, że takie projekty nie są realizowane.
Największym programem unowocześnienia instalacji rafineryjnych i petrochemicznych w Europie Środkowo-Wschodniej jest Olefin III grupy Orlen, o wartości ok. 13,5 mld zł. Jego celem będzie przetwarzanie różnych półproduktów powstałych z przerobu ropy, do czego potrzebuje ok. 1 mln ton, gdzie większość zapewnią rafinerie należące do grupy.
Sprzedaż detaliczna
Z szacunków Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego (POPiHN) wynika, że wartość sprzedaży detalicznej paliw silnikowych w Polsce w 2020 roku wyniosła około 109 mld zł. Wolumen sprzedanych paliw na stacjach określono wstępnie na 26,7 mld litrów (benzyny silnikowe, olej napędowy i autogaz). Wpływy do budżetu z tytułu zapłaconych od tej sprzedaży podatków (VAT, akcyza, opłata paliwowa, opłata emisyjna) wyniosły około 65 mld zł.
Według danych POPiHN, w Polsce w 2020 roku zlokalizowanych było 7739 stacji paliw ogólnodostępnych, sprzedających co najmniej benzynę silnikową i olej napędowy. Największy udział miały koncerny krajowe (2,3 tys. stacji). Następnie koncerny zagraniczne (1,5 tys. stacji) oraz sieci niezależne operujące pod wspólną marką (1,1 tys. stacji). Mniejszy udział mieli pozostali niezależni operatorzy (2,4 tys. stacji) oraz stacje znajdujące się przy sklepach (187 stacji).
Struktura rynku paliw w Polsce
Struktura polskiego rynku stacji paliw pod koniec 2020 roku przedstawiała się następująco:
PKN Orlen (23,4%),
Grupa LOTOS (6,6%),
BP (7,4%),
Shell (5,5%),
CircleK (4,8%),
sieci prywatne (15,3%),
Moya (3,9%),
Amic (1,5%),
stacje przymarketowe (2,4%),
AS 24 (0,5%),
IDS (0,2%),
stacje prywatne pozostałe (28,1%).
W 2020 roku, tak jak w poprzednich latach, najwięcej stacji w Polsce posiadał PKN ORLEN. Drugie miejsce zajął koncern BP, a kolejne należało do Grupy LOTOS. Koncerny krajowe, choć w coraz mniejszej skali, nadal operowały z wykorzystaniem czterech marek: ORLEN i BLISKA (w przypadku PKN ORLEN) oraz LOTOS i LOTOS OPTIMA (w przypadku Grupy LOTOS). Stacji ORLEN z logo BLISKA ubyło 11 obiektów i na koniec roku było ich tylko 25. Liczba ekonomicznych stacji Grupy LOTOS zmniejszyła się o 8, do 186. Wzrosła liczba stacji pracujących pod logo koncernów zagranicznych działających w Polsce. Na koniec 2020 roku pod ich markami działało 1569 obiektów – o 26 więcej niż w roku poprzednim. Pośród niezależnych stacji paliw najlepszą dynamikę zanotować można było dla sieci MOYA, Grupy Pieprzyk oraz AVIA.
Charakterystyka rynku stacji paliw
Ze względu na rozrastającą się sieć dróg szybkiego ruchu i autostrad oraz rosnącą chęć korzystania z możliwości szybkiego podróżowania, zwiększyła się liczba stacji paliw przy polskich autostradach. W 2020 roku było ich 90, czyli o 6 więcej niż w roku 2019. Największy udział ma w tej kategorii stacja PKN Orlen, która zlokalizowana jest w 36 punktach przy Miejscach Obsługi Podróżnych (MOP). Nieco gorzej wypada Grupa LOTOS, która posiadała 23 obiekty, następnie BP (16 obiektów), SHELL (12 obiektów) i CircleK (2 obiekty).
Warto zwrócić uwagę, że zazwyczaj przy drogach szybkiego ruchu ceny paliwa są znacznie droższe niż w pozostałych punktach. Mimo to kierowcy i tak z nich korzystają, nie chcąc tracić czasu na poszukiwanie alternatywnych, a przede wszystkim tańszych punktów zlokalizowanych w pobliżu głównej drogi.
Autor: Dominika Będkowska
Źródła:
Koncerny inwestują miliardy w rafinerie i petrochemię, Tomasz Furman, www.parkiet.com.
Przemysł i handel naftowy, Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego, www.popihn.pl.
Ten tekst nie jest pełną analizą rynku, którą wykonujemy dla naszych klientów. Ta publikacja zawiera tylko wybrane informacje o rynku, które możemy pogłębić i rozszerzyć na indywidualne zamówienie.
We may request cookies to be set on your device. We use cookies to let us know when you visit our websites, how you interact with us, to enrich your user experience, and to customize your relationship with our website.
Click on the different category headings to find out more. You can also change some of your preferences. Note that blocking some types of cookies may impact your experience on our websites and the services we are able to offer.
Essential Website Cookies
These cookies are strictly necessary to provide you with services available through our website and to use some of its features.
Because these cookies are strictly necessary to deliver the website, refusing them will have impact how our site functions. You always can block or delete cookies by changing your browser settings and force blocking all cookies on this website. But this will always prompt you to accept/refuse cookies when revisiting our site.
We fully respect if you want to refuse cookies but to avoid asking you again and again kindly allow us to store a cookie for that. You are free to opt out any time or opt in for other cookies to get a better experience. If you refuse cookies we will remove all set cookies in our domain.
We provide you with a list of stored cookies on your computer in our domain so you can check what we stored. Due to security reasons we are not able to show or modify cookies from other domains. You can check these in your browser security settings.
Google Analytics Cookies
These cookies collect information that is used either in aggregate form to help us understand how our website is being used or how effective our marketing campaigns are, or to help us customize our website and application for you in order to enhance your experience.
If you do not want that we track your visit to our site you can disable tracking in your browser here:
Other external services
We also use different external services like Google Webfonts, Google Maps, and external Video providers. Since these providers may collect personal data like your IP address we allow you to block them here. Please be aware that this might heavily reduce the functionality and appearance of our site. Changes will take effect once you reload the page.
Google Webfont Settings:
Google Map Settings:
Google reCaptcha Settings:
Vimeo and Youtube video embeds:
Other cookies
The following cookies are also needed - You can choose if you want to allow them: